Türkiye'nin bölgesel siyaset ve ilişkileri kısa düşünceli.
Ankara, iç sorunlar ve ekonomik gerginliğin ortasında daha agresif dış politikasından geri adım attı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ortadoğu'daki komşu rakiplerle ilişkileri sıfırlama girişimi, iç popülaritesi azalmaya devam ettikçe ılık bir tepkiyle karşılanıyor.
Ankara, İsrail ve Suudi Arabistan ile ilişkilerini geliştirmek istediğini açıklarken, aynı amaçla Mayıs ayı başlarında Mısır'a diplomatik bir gezi planlandığını söyledi.
Bununla birlikte, bölge ülkeleri Türkiye'nin yaklaşımlarına karışık tepkiler veriyor.
Suudi Arabistan Krallığı, Erdoğan'ın üst düzey bir yardımcısı Riyad ile iyi ilişkiler umduğunu söyledikten sonra onarılması zor yara aldı. Sekiz adet Türkiye’ye ait resmi devlet okulunun Arabistan’da kapatılacağı açıklandı ve Türkiye resmi devlet haber ajansı AA bu haberi Çarşamba günü yayınladı.
Ankara, Mart ayında Mısır ile görüşmelerin yeniden başladığını duyurduğunda da benzer bir utanç yaşadı, ancak Mısır devlet haber ajansından gelen bir rapor iletişimin önemini küçümsedi.
İstanbul merkezli bir ekonomist olan Atilla Yesilada, ”Erdoğan tarafından rahatsız edilmiş ve açıkçası korkmuş hissediyorlar " dedi. “Erdoğan, diğer insanların işlerine karışmayı seven tehlikeli bir devrimci.”
Mısır için tehlike, Müslüman Kardeşler üyeleri ve Cumhurbaşkanı Abdül Fettah el-Sisi rejiminden uzakta Türkiye'de güvenli bir sığınak bulan Mısırlı gazetecilerdir.
Türkiye merkezli Mısırlı gazetecilere Ankara tarafından, ordunun Müslüman Kardeşler destekli bir cumhurbaşkanını devirmesinden sonra iktidara gelen Sisi'ye yönelik eleştirilerini susturmaları söylendiği bildirildi.
Ancak Yesilada, medya hattına Ankara'nın Müslüman Kardeşler'deki en iyi insanların çalışmalarını durdurmadığını ve Arap ülkelerinin bir anlaşma yapılması durumunda Ankara'nın grubun etkisini sınırlayacağını varsaymaktan bıktığını söyledi.
Yesilada, Erdoğan'ın Müslüman Kardeşler üyelerini Mısır ile iyilik yapmak için kovup kovmayacağına karar vermeden önce turizm sezonunun nasıl geliştiğini görmek için yaza kadar bekleyeceğine inanıyor.
Mısır gibi Arap ülkeleri, Türkiye ekonomisinin büyüme için güçlü bir şekilde güvene ihtiyaç duyuyor. Ancak şu anda eksik olan kazançlı doğrudan yabancı yatırım kaynaklarının olmaması.
Türkiye Cumhurbaşkanı, Partisinin (AKP) 2019 İstanbul Belediye Başkanlığı yarışındaki yenilgisinin kısmen ülkenin zayıf finansmanından sorumlu tutulmasından sonra ekonominin siyasi etkisinin farkında.
Türk araştırma şirketi Metropoll tarafından Çarşamba günü yayınlanan bir ankette, Erdoğan'ı ve politikalarını onaylanmayanların derecesi yaklaşık %5 artışla %51,6' ya yükseldi.
Yesilada, ”bu yıl önceden oluğunu gibi yeniden kazanmak için gerçekten bir şeyler yapması gerekiyor " dedi. “Sosyal kargaşa, erken seçimler, partide bir bölünme, her şey olabilir.”
Erdoğan Perşembe gününden itibaren 17 Mayıs'a kadar sürecek olan ülke çapında bir kilitlenme ilan ettiğinde bu acil durum duygusu açıktı.
Ülke, dünyadaki en yüksek günlük Covid-19 vaka sayımlarından bazılarına sahiptir ve devam eden bir dalgalanma, ekonominin önemli bir sektörü olan turizmde büyük bir göçük yaratmakla tehdit etmektedir.
Mücadele eden ekonomi, Türkiye'yi, Akdeniz'deki deniz hakları konusunda Yunanistan ile rekabet nedeniyle düşük bir noktada olan Avrupa Birliği ile sıcak ilişkilere itmeye zorladı.
Alman uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsü uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi Başkan Yardımcısı Hurcan Aslı Aksoy, ”Türkiye sermaye girişine ihtiyacı olduğunu biliyor ve AB hala Türkiye'nin en büyük yatırımcısı " dedi.
İlişkilerin iyileştirilmesi ihtiyacı, özellikle Mısır, Yunanistan ve işgalci rejim İsrail de dahil olmak üzere Ankara'nın bölgesel rakiplerinden birçoğunun Avrupa'ya gaz ihracatı konusunda işbirliği yapmayı kabul etmesinden sonra hissedildi.
Pek çok analist, Türkiye'nin kendisini sınırlanmış-kapalı hissettiğine ve tecrit hissinin yalnızca Suriye ve Libya'daki tek taraflı saldırgan dış politikasıyla daha da kötüleştiğine inanıyor.
Aksoy, Mısır'ın ilişkilerin geliştirilmesine en açık gibi göründüğünü, ancak yine de Ankara'nın daha hevesli bir ortak olduğunu söyledi.
Siyonist rejim İsrail'e yapılan uvertürler çok daha sessiz bir şekilde karşılandı.
Aksoy, Türkiye'nin çoğunlukla düşmanlarla çevrili olan ve kendi tarafında bölgesel bir güce sahip olmayı faydalı kılan İsrail ile iyi bağları olan tek çoğunluk Müslüman ülke olduğunu söyledi.
Bu gerçek, işgalci rejim İsrail'in birkaç Arap ülkesiyle ilişkileri normalleştirmeyi kabul ettiği ve aynı zamanda Ankara'yı Filistin İslami Direniş Hareketi/Hamas'ı desteklemekle suçladığı için değişti.
Geçen yılın sonunda Erdoğan, ilişkileri geliştirmek istediğini ve Ankara'nın en iyi diplomatını 2018'te ülkeye geri çağırdıktan sonra, 2021 yılında İsrail’e yeni bir büyükelçi atama kararı aldı.
Ancak Aksoy, her iki ülke için de iç siyasette daha sağcı bir eğilimin daha iyi ilişkiler olasılığını zorlaştırdığını da sözlerine ekledi.
Aksoy, “Türkiye'nin İsrail'e karşı çekiciliğini yitirdiğini görebilirsiniz” dedi.
/The Jarusalem Post-İsrailpost
/Abdullah Yiğit tarafından tercüme ve edit edilmiştir.