Filistinliler, Körfez'deki gelişmelerin Filistin direnişi için iyi mi yoksa kötü mü olduğundan emin değiller.
Siyasi yelpazenin dört bir yanından gelen Filistinliler, bu hafta Suudi Arabistan ile Katar ile müttefikleri arasındaki normalleşme anlaşmasını (uzlaşma) memnuniyetle karşıladılar ve Arap ülkelerinin anlaşmazlıklarını barışçıl bir şekilde çözdüklerini görmekten mutluluk duyduklarını söyledi.
Ancak Filistinliler, Körfez'deki gelişmelerin Filistin sorunu için iyi mi yoksa kötü mü olduğundan emin görünmüyorlardı. Bazı Filistinliler Arap Birliği’nin Filistinlileri güçlendireceğini söylerken, diğerleri Katar'ın İsrail ile "normalleşme trenine" katılmaya daha yakın olduğunu öne sürdü.
Bu arada, birçok Filistinli, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki liderlerinin Filistin otoritesinin iktidardaki El Fetih fraksiyonu ile Hamas arasındaki anlaşmazlığı da sona erdireceği umudunu dile getirdi.
Filistinli sosyal medya kullanıcıları merak ediyorlar; “Suudiler ve Katarlılar anlaşmazlıklarını sona erdirebiliyorlarsa, neden El Fetih ve Hamas birbirleriyle savaşmayı bırakıp Filistin birliğini sağlayamıyor?"
Bazı Filistinliler, uzlaşmanın Katar'ın diğer Arap ülkeleriyle olan ilişkilerini takip etmesinin ve işgalci İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesinin önünü açabileceği korkusunu dile getirdiler.
Suudi Arabistan, işgalci İsrail rejimi ile Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Sudan ve Fas arasındaki normalleşme anlaşmalarını destekledi.
Hamas yetkilileri, Suudi Arabistan ve Körfez müttefiklerinin Hamas'a mali ve siyasi desteğini durdurmak için Katar'a baskı yapacağından endişe duyduklarını söylüyorlar. Yetkililere göre, "Katar'ı kaybetmek Hamas'a oksijeni kesmek gibidir.”
Katar uzun zamandır İsmail Haniye ve grubun eski lideri Halid Mashal da dahil olmak üzere birçok Hamas yetkilisine ev sahipliği yapıyor.
2017'de Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır, Emirliği Müslüman Kardeşler'i ve terörizmi desteklemekle suçladıktan sonra Katar ile diplomatik ilişkileri kopardı. Hamas ise düşünsel olarak Müslüman Kardeşler'in bir parçasıdır.
Suudiler ve müttefikleri, Katar ve Katar'a Ait El Cezire televizyon ağını İran'ı desteklediği için de eleştirdiler.
Suudi Arabistan ve Hamas arasındaki ilişkiler, son iki yılda krallıkta düzinelerce Hamas üyesinin tutuklanmasından bu yana gerginleşti. Hamas'ı terör örgütü olarak gören Suudiler, grubun üyelerinin krallıkta para toplamasını yasakladı.
Suudilerin Hamas'ın İran ve Lübnan vekili Hizbullah ile olan yakın ilişkilerinden de öfkelendiği söyleniyor.
Son zamanlarda Hamas, Veliaht Prens Muhammed bin Salman ile bir araya geldiği bildirilen işgalci rejim İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun Suudi Arabistan'a yaptığı gizli ziyareti eleştirdi. Hamas, buna ek olarak, krallıktaki grubun üyeleri üzerinde Suudi güvenlik baskısını da kınadı.
Liderleri Suudi-Katar uzlaşmasını alenen memnuniyetle karşılayan Hamas, Katar'ın Riyad ve diğer Körfez ülkeleriyle olan çitleri onarma çabalarının bir parçası olarak Filistinli İslamcı gruptan uzaklaşabileceği yönündeki endişelerini dile getirdi.
Geçtiğimiz birkaç yıl içinde Katar (işgalci İsrail'in onayı ile) Hamas tarafından yönetilen Gazze Şeridi'ne on milyonlarca dolar nakit teslim etti. Katar, işgalci İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes anlaşmalarına aracılık etmenin yanı sıra Hamas-Fetih sürtüşmesini sona erdirmek için tartışmalara sponsorluk ve ev sahipliği yapmada da önemli bir rol oynamıştır.
Üst düzey Hamas yetkilisi İzzat El-Risheq, Körfez'deki uzlaşmanın Filistinlilerin çıkarlarına hizmet etmek için ortak [Arap] çalışmalarını artıracağı umudunu dile getirdi.
Ramallah merkezli bir siyasi analist, ”Suudilerin Katar'ın Hamas'la olan bağlarını kesmesini mi yoksa grubun liderlerini Doha'dan çıkarmasını mı talep edeceği görülecektir. Ancak en büyük soru, Suudi Arabistan'ın emriyle Katar İsrail ile ilişkilerini normalleştirirse Hamas'ın nasıl tepki vereceği. Bu olursa, Hamas'ın Katar'ı İsrail ile barış anlaşmaları imzalayan Arap ülkelerine yaptığı gibi kınayacağından şüpheliyim.” yorumunda bulundu.
Suudi-Katar uzlaşmasını alkışlayan Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, hareketin Filistinlilerle Körfez ülkeleri arasındaki ilişkileri geliştireceğini umuyor. Dahası, uzlaşmanın Filistin meselesini Arap dünyasının öncelikleri listesinin en üstüne koymasını umuyor. 85 yaşındaki Abbas'ın Körfez'deki yeni gelişmeler konusunda iyimser olmak için zaten iyi bir nedeni var.
Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) tarafından 5 Ocak'ta yayınlanan son açıklama, Filistin sorununun önemini ve uluslararası toplumun çatışmayı Filistin halkının tüm meşru haklarını karşılayacak şekilde çözme çabalarını harekete geçirme ihtiyacını doğruladı. GCC ayrıca, Abbas'ın yeni ABD yönetimi ile gelecekteki ilişkilerinde tutumunu güçlendirecek iki devletli çözüme de destek verdi.
Katar Hamas'ı terk ederse, bu da Abbas için iyi bir haber olurdu. Böyle bir hareket rakiplerini zayıflatacak ve muhtemelen Gazze Şeridi üzerindeki hakimiyete de son verecektir.
//Halid Ebu Toameh
//The Jerusalem Post’tan tercüme ve redakte Abdullah Yiğit