İranlı yetkili, Natanz saldırısından beş gün sonra Twitter'da son gelişmeleri açıkladı. (İsrail'i suçladı) İsrail saldırısının binlerce santrifüjü yok ettiği açıklamasında bulundu.
Cuma günü İran Meclis Başkanı, “İranlı bilim adamlarının % 60 oranında saflaştırma kararı aldığı ve en yüksek düzeyde uranyumu da zenginleştireceğiz" dedi.
Muhammed Bakır Kalibaf, İran'ın İsrail'i suçladığı Natanz nükleer tesisine yapılan saldırıdan beş gün sonra Twitter'da açıklama yaptı.
Devlet televizyonunun verdiği habere göre Kalibaf , “İran milletinin iradesi bir mucize yaratıcıdır ve herhangi bir komployu etkisiz hale getirecektir." dedi. Zenginleşmenin Cuma gece yarısından hemen sonra başladığını söyledi.
Tesise ve binlerce santrifüje zarar verdiği bildirilen Natanz saldırısı, Siyonist rejim İsrail ile İran arasında tırmanan bir gölge savaşının parçası gibi görünüyordu. İsrail makamları, Tahran'ın intikam sözü verdiği saldırı hakkında yorum yapmadı.
Başbakan Benyamin Netanyahu, Tahran'ın nükleer silah edinmesine asla izin vermeyeceğine söz verdiğinden, zenginleşmeyi artırma hareketi daha fazla misilleme yapabilir.
İran'ın hamlesi zenginleşmeyi % 90 silah seviyesinin altında tutarken, kısa bir adım uzaklıkta. İran % 20'e kadar zenginleşiyordu ve bu bile silah sınıfı seviyelerine kısa bir teknik adımdı.
Nükleer programının barışçıl olduğu konusunda ısrar eden İran, daha önce nükleer motorlu gemiler için % 60'a kadar zenginleştirilmiş uranyum kullanabileceğini söylemişti. Bununla birlikte, İslam Cumhuriyeti'nin şu anda donanmasında böyle bir gemisi yoktur.
Natanz'daki hafta sonu saldırısı başlangıçta yalnızca yer üstü atölyelerini ve yeraltı zenginleştirme salonlarını besleyen elektrik şebekesinde bir kesinti olarak tanımlandı-ancak daha sonra İranlı yetkililer buna bir saldırı demeye başladı.
İran Parlamentosunun araştırma merkezinin Başkanı Alireza Zakani, bir devlet TV röportajında “birkaç bin santrifüj hasar gördü ve tahrip edildi” dedi. Ancak, başka hiçbir yetkili bu rakamı telaffuz etmedi ve sonrasında hiçbir görüntü yayınlanmadı.
New York Times, patlamanın fabrikaya yerleştirilen ve daha sonra uzaktan patlatılan bir bombadan kaynaklandığını bildirdi. Raporda, Amerikalı veya İsrailli olup olmadıklarını belirtmeden isimsiz bir istihbarat yetkilisi yer aldı. Bu yetkili ayrıca patlamanın Natanz'ın birincil elektrik sistemini ve yedeğini tahrip ettiğini de belirtti.
İran Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Ali Ekber Salihi Pazartesi günü yaptığı açıklamada, acil durum gücünün fabrikada restore edildiğini ve zenginleşmenin devam ettiğini iddia etti.
Times'a göre İran medyasına verdiği demeçte, ”düşmanın sabotajının büyük bir kısmı restore edilebilir ve bu tren durdurulamaz" dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı, nükleer programının öncüsü olan İran'ın ilk nesil IR-1 santrifüjlerinden bazılarına zarar verdiğini söyledi.
Çarşamba günü hükümet toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, saldırıda hasar gören ilk nesil IR-1 santrifüjlerinin yerini uranyumu çok daha hızlı zenginleştiren gelişmiş IR-6 santrifüjleriyle değiştirileceğini söyledi.
İran Cumhurbaşkanı, ülkesinin sabotajcıların nükleer bir bölgeye saldırmasından sonra uranyum zenginleştirmesini önemli ölçüde artırma kararını “kötülüğünüze bir cevap " olarak nitelendirdi.
Ruhani, İsrail'i Natanz saldırısının arkasında olmakla suçlayarak, “görüşmeler sırasında ellerimizi boşaltmak istediniz, ancak ellerimiz dolu." dedi.
Viyana'da, ABD'nin Tahran'ın dünya güçleriyle nükleer anlaşmasına yeniden girmesi ve İran'ın sınırlarına tekrar uyması için bir yol bulmayı amaçlayan devam eden müzakerelere atıfta bulundu. Eski başkan Donald Trump'ın ABD'yi 2018'te geri çektiği anlaşma, İran'ın ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer bir silah sürdürebilmek için yeterince yüksek zenginleştirilmiş uranyum stoklamasını engelledi.
ABD'nin anlaşmaya geri dönmesini sağlamayı amaçlayan son diplomatik müzakere turu Perşembe öğleden sonra yaklaşık iki saat sürdü ve Rusya'nın Viyana'daki BM Büyükelçisi Mikhail Ulyanov daha sonra “Genel izlenimin olumlu olduğunu " tweetledi.
Netanyahu liderliğindeki İsrailli yetkililer, ABD'nin nükleer anlaşmaya geri dönmesine şiddetle karşı çıktılar ve Siyonist rejim yeni Beyaz Saray yönetimi ile çelişti.
İran'ın yüksek dini ve siyasi lideri Çarşamba günü Viyana'daki görüşmelerde yapılan ilk teklifleri reddetti ve bunları “bakmaya değmez " olarak nitelendirdi.
İslam Cumhuriyeti'ndeki tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen kişi Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, İran'da Ramazan'ın ilk gününü kutlayan bir konuşmasında, ”sundukları teklifler genellikle kibirli ve aşağılayıcı (ve) bakmaya değmez." dedi. İran'ın müzakerecileri hakkında olumlu kaldığını söylerken, ABD'yi eleştirdi ve zamanın tükenebileceği konusunda uyardı.
Ayetullah Hamanei, ”müzakereler yıpratma müzakereleri haline gelmemeli " dedi ve “Partilerin müzakereleri uzatacak ve uzatacak şekilde olmamalılar. Bu ülke için zararlıdır.” açıklamasında bulundu.
Natanz hakkında ise şunları ekledi: "görünüşe göre bu Siyonistler tarafından işlenmiş bir suçtur. Siyonistler milletimize karşı bir eylemde bulunursa onlara gerekli cevap vereceğiz" dedi.
Nükleer anlaşmanın tüm tarafları olan Fransa, Almanya ve İngiltere, Çarşamba günü İran'ın zenginleşmeyi artırma kararı konusundaki “ciddi endişelerini” ifade eden ortak bir bildiri yayınladılar.
Ülkeler, ”bu ciddi bir gelişmedir, çünkü yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum üretimi nükleer silah üretiminde önemli bir adım oluşturmaktadır." dedi ve “İran'ın bu düzeyde zenginleştirmeye ve sivil alanda bu kadar zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyacı yok.” İddiasında bulundu.
Salı gecesi işgalci rejim İsrail televizyonunda yayınlanan bir raporda, İran'ın Pazar günü düzenlenen saldırıdan sonra Natanz'ın görevde olmadığı için çok küçük miktarlarda uranyumu sadece % 60'a kadar zenginleştirebileceği belirtildi.
Kanal 13 analisti Alon Ben David, İranlı yetkililerin Çarşamba günü daha yüksek zenginleştirme sürecine başlamak için hazırlanmaya başlama yeminine rağmen, Natanz'da bunu yapamayacaklarını, çünkü 6,000 santrifüjlerinin “eylem dışı" kaldığı iddiasında bulundu.
İsrailli analist, İran'ın Fordo nükleer tesisinde çok küçük miktarlarda % 60'a kadar zenginleşebilen 1000 santrifüj bulunduğunu ve İran'ın daha yüksek zenginleşme tehdidini bu nedenle önemli olma ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.
/The Times of İsrael’den İsrailpost için Abdullah Yiğit tarafından tercüme ve edit yapılmıştır.