İsrailli bir ekonomist, ülkesinin İran'a yönelik geçen cuma günkü saldırılarından bu yana İsrail'de çok sayıda kişinin işe gitmediğini ve ülkeye yapılan ticari uçuşların askıya alındığını belirterek, savaşın ekonomik sonuçlarını itiraf etti.
Alman Deutsche Welle kuruluşu, İsrail'in en az iki cephede savaşırken mali ve ekonomik sektörlerinin büyük bir baskı altında olduğunu bildirdi.
Haberde, rejimin masraflarının bir kısmını vergileri artırarak karşılamayı umduğu belirtildi.
Ayrıca haberde, savaşın yıkım, can kayıpları ve insani trajedilerin ötesinde, birliklerin seferber edilmesi ve teçhizat alımı için önemli miktarda para harcanması gerektiği vurgulanarak, İsrail ekonomisinin bu durum nedeniyle yoğun baskı altında olduğu ifade edildi.
Rekor askeri harcamalar
Habere göre, çok sayıda yedek askerin sivil işlerini bırakarak cepheye katılması İsrail ekonomisinde işgücü kıtlığına yol açtı. Ayrıca, birçok Filistinlinin çalışma izinleri de iptal edildi.
Askeri harcamalarda da büyük bir artış yaşandı. 2024 yılında İsrail'in askeri harcamaları yüzde 65 artarak 46 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, ülkenin toplam Gayri Safi Yurt İçi Hasılası'nın (GSYİH) yüzde 8,8'ine denk gelirken, İsrail'i Ukrayna'nın ardından dünyada en yüksek askeri harcama yapan ülke konumuna getirdi.
İsrail'in 2025 yılı bütçesi ise yüzde 21 artışla 215 milyar dolara çıkarak ülke tarihindeki en yüksek seviyeye ulaştı. Bu bütçenin 38 milyar doları askeri giderlere ayrıldı.
'Savaş son derece maliyetli'
Alman yayın organı, İsrail ekonomisinin belirsiz bir gelecekle karşı karşıya olduğunu vurguladı. Tel Aviv Üniversitesi'nden İsrailli ekonomist Itai Eter'in görüşlerine yer verilen haberde, Eter'in, "Savaş son derece maliyetli ve hem kısa hem de uzun vadeli geleceğe dair büyük bir belirsizlik var," dediği aktarıldı.
Eter, "Ordunun savunma ve saldırı harcamaları aşırı derecede yüksek. Bu durum bütçeyi, hükümetin mali açığını, GSYİH'yi ve İsrail'in borç seviyelerini kesinlikle olumsuz etkiliyor," ifadelerini kullandı.
Haberde ayrıca, son 20 ayda birçok İsraillinin yüzlerce gününü ihtiyat görevinde geçirdiği, çok sayıda kişinin ise evlerinden olduğu ve sosyal hizmetlerin önemli bir yük altında kaldığı belirtildi.
İran'la uzun süreli savaş ihtimali
Siyonist ekonomist, İsrail'in İran'a yönelik saldırganlığının ekonomik yansımalarını kabul ederek, "Geçen cuma günkü İran'a yönelik saldırılardan bu yana sanayi, ticaret, teknoloji ve eğitim dahil olmak üzere İsrail'de birçok kişi işe gitmedi. İsrail'e yapılan ticari uçuşlar askıya alındı, havayolu şirketleri uçaklarını İsrail'den çekti ve Orta Doğu hava sahasının büyük bir kısmı kapalı," diye konuştu.
Masraflarının bir kısmını karşılamak için İsrail rejiminin vergilere zam yaptığı, mal ve hizmetlerdeki katma değer vergisinin yüzde 17'den yüzde 18'e çıkarıldığı ve sağlık hizmetlerindeki vergilerin de artırıldığı kaydedildi.
Eter, yatırımcılar için kısa vadeli risklerin arttığını ancak çatışmanın ne kadar süreceği ve nasıl sona ereceğinin belirsiz olduğunu söyledi.
Eter, "Eğer bir olasılık olan İran'la uzun süreli bir savaşa girersek, İsrail ekonomisinin bu koşullar altında gelişmesi pek olası değil," uyarısında bulundu.
Güvenliği İsrail ekonomisinin karşı karşıya olduğu uzun vadeli zorluklardan biri olarak gören Eter, İsrail'deki iç toplumsal bölünmelerin de göz ardı edilemeyecek bir gerçek olduğunu kabul etti.
/ydh